Bushmills Viski ve Damıtımevi
Bushmills Viski ve Damıtımevi İrlandalı ama bir İrlanda pot stil viski değil; “İrlanda malt viskisi”. Damıtımevi, İrlanda’nın kuzeydoğu köşesinde, üniversite şehri Coleraine’in yakınında, iddialarına göre dünyanın belki bilinen en eski damıtımevi. Bahsedeceğim bundan. Bir de Bushmills’in bulunduğu Kuzey İrlanda, Birleşik Krallığa bağlı. Güney İrlanda Avrupa Birliği üyesi ve shengen bölgesi. Bushmills, Jameson ve Tullamore D.E.W.’den sonra dünyada en çok satan üçüncü İrlanda viskisi.
İrlanda viskileri hakkında detay -> Viski Ülkeleri – İrlanda
İrlanda’nın kuzeydoğusunda, coğrafi ve kültürel olarak İskoçya’ya en yakın İrlanda yerleşimi. İskoçya sahilinden denizin 40 km ötesinde ve en yakın İskoçya kıyıları, her ikisi de İskoç viskisi ile neredeyse eşanlamlı Kintyre kıyısı ve Islay adası.
Bushmills bir zamanlar İrlanda tarzı pot stil viskisi ile anılmış, ancak bir asırdan fazla süredir üç kez damıtılan malt viski konusunda uzmanlar. Onlarca yıl boyunca malt viski üretimleri sır olarak kalmış ve İrlanda harmanlarında kullanılmış; meşhur şişeler Bushmills Single Malt şişeleri görücüye çıkınca single malt ürettikleri ortaya çıkmış.
Şişelerinde belirtildiği gibi dünyanın en eski damıtımevi mi gerçekten?
St Columb’s Rill deresi, Bushmills damıtımevi barajını doldurmadan önce bazalt kaya ve turbalı arazi üzerinden 16 km boyunca yol alıyor ve ardından kasabanın içinden geçip denize ulaşmadan kısa bir süre önce Bush nehrine ulaşıyor (mill değirmen demek, yani Bush Değirmenleri diye çeirebiliriz ismini).
Turba konusunda detay bilgi için -> Viski Üretimde Materyaller – Turba, İmbik, Fıçı
Bushmills’in çok eskiye dayandığı iddia edilen geçmişini araştırmak için bir ara tarihsel kayıtlara el konulmuş. Bunlar arasında 1400’lerde aqua vitae (hayat suyu) yapılan bir atıf ve 1608’de Antrim’de (zamanında bir kontlukmuş ve genel olarak bölge için bu isim kullanılmış) bir yere damıtma ruhsatı verilmesi yer aldığı görülmüş. Ruhsatta belirtilen bölge mevcut damıtımevi konumuyla uyuşmasına rağmen Bushmills ile olan bağlantıyı şöyle özetlemişler; net bilgi yok 🙂
İçki fabrikası resmi olarak 1784 yılında tescil edilmiş. Yani, dünyanın en eski viski damıtımevi olmasa da, İrlanda’da faaliyet gösteren en eski damıtımevi diyebiliriz.
Yangın
Birçok içki fabrikasının tarihinde yangın sık görülen bir vaka. Damıtılan alkol ve pek tabi viski yanıcı bir madde ve patlayan fıçılar ve değirmenden aşağı akan alev alev yanan viskilerle ilgili damıtımevinde kötü anılar var. Bu kötü anılar Bushmills’de 1885’te olmuş, yangın sonrası yeniden inşa sırasında İskoçların damıtımevi tasarımı Bushmills’de belirgin hale gelmiş.
Üç kez damıtma
Alkol, ilk damıtmada %25-30 hacme, ardından ikinci ve üçüncü damıtmalarda sırasıyla %70 ve %84 orana kadar damıtılıyor. Üretim haftanın yedi günü gerçekleşiyor.
Bushmills harmanlarının tat profili ne İrlanda pot stil tarzında ne de İskoç single malt benzerinde. Harmanda bildiğimiz kadarıyla Bushmills single malt ve yakınlarda olan yalnızca tahıl viskisi üreten Midleton damıtımevi viskileri bulunuyor. Genel olarak İrlanda tahıl viskileri hafif gövdeli olur. Ayrıca İskoç muadillerinden bazılarına göre daha az maltsıdır ve daha çiçeksi ve hoş kokuludur diyebiliriz.
Harmanlar
Bushmills harmanlarınde malt ve tahıl viskiler, Wild Turkey’den (Amerika’da bir burbon viski markası) gelen burbon fıçılarında dört veya beş yıl yıllandırılıyor. Sonrasında farklı şişelerde şeri, olorosso ve madeira şarabı beklemiş fıçılar kullanılarak olgunlaştırma devam edebiliyor.
Single malt
Bushmills harman dışında single malt şişeler de sunuyor. 10, 16 ve 21 yıllık şişeleri bulunuyor.
Mülkiyet
2005 yılında Bushmills’in mülkiyeti Irish Distillers Group’tan Diageo’ya geçti ve Bushmills markasına büyük yatırım yapmaya devam ettiler. Diageo bizdeki Mey İçki yani Yeni Rakı ve birçok alkollü içkinin de üreticisi. 2014 yılında Diageo Bushmills’i, takileları ile ünlü Casa Cuervo’ya sattı. Artan talebe göre de yeni sahibi yatırım yapmaya devam ediyor.
Kaynak: Michael Jackson, Whiskey: The Definitive World Guide.
_________________________________________
Bushmills The Original Tadımı
Kokusu hiç İrlandalı gibi değil. Genelde İrlandalılardan burbona daha yakın kokular alırım. Malt, vanilya, ahşap, krema ve kuru meyve kokuyor. Tadımı bariz yakıcı, kokuya benzer bir tat. Ahşapsılık önde, bitiş orta-kısa ağızda kuru meyve tatları kalıyor.
Busmills Black Bush Tadımı
Rengi The Original’a göre bariz koyu. Şeri fıçıda bitiş verildiği şişede özellikle belirtilmiş. Tabi ki şeri karakteri kokuya hakim. Koyu meyve, ahşap ve malt kokusu hakim. Tadı orjinale göre çok daha yumuşak, şeri etkisi hakim, ahşapsı, çimensi, hafif bir çiçekli bir çay belki ıhlamur, gül gibi tat hakim. Damakta orta-kısa kalıcı, kuru meyve bir süre kalıcı.
