Doğunun Venedik’i Suzhou
Çin’deki rotamızı şimdi bahçeleri ve kanallarıyla ünlü olan Jiangsu eyaletine bağlı bulunan Suzhou kentine çeviriyoruz. Suzhou’un heryerini saran kanallardan dolayı Doğunun Venedik’i diye anılıyor.
Gökyüzünün cenneti Suzhou
Suzhou’u gezmeye başladıktan sonra Çin’in ünlü sözü, ‘Gökyüzünde cennet varsa yeryüzünde Suzhou ve Hangzhou var ’sözüne katılmadan edemiyorsunuz. Şehirde Çin’in en önemli 4 klasik bahçeleri arasında sayılan Humble Administrator’s Garden,The Garden of the Master of the Nets,The Lingering Garden bulunmakta. Bu 4 bahçe 1997 tarihinde UNESCO tarafından Dünya Kültür mirası listesine girerek korunma altına alınmış.Bugün şehirde toplamda 60 adet bu klasik bahçelerden bulunmakta.Geçmişdeki Qing ve Ming hanedanlıkları döneminde imparatorlar zenginliklerini ve ihtaşamlarını göstermek için bu bahçeleri yaptırmışlar.
Tiyatro oyunlarının atası: Kun Operası
İki günlük Suzhou gezimde ben Humble Administrator’s Garden ve The Lingering Garden ‘ı gezdim. Bahçelere giriş bileti 200 Yuan .Gittiğim gün şansıma güneşli bir hava vardı.Bahçenin heryerini gezmek için en az 5-6 saate ihtiyaç var. Bahçenin 4 ana giriş kapısı bulunmakta.Bu ana girişlerde bu klasik bahçelerin içerisinin haritası var.Gezmeden önce bu haritalara bakıp nerelere gideceğimize karar verip ona göre gezmekte fayda var. Bu bahçelerin içinde küçük yapay göllerden tutunda, şelaleler, bambu ağacı ormanları gibi birçıj gezilecek yerler var. Bunun yanında bu bahçelerde gezinti yaparken yol güzergahında Opera gösterisini de izleyebilirsiniz. Suzhou ayrıca Çin’in heryerinde bir hayli popüler olan Kun Operası’nında doğduğu şehir.
Suzhou’daki Kaplan Tepesi
Yine bu bahçelerde gezilecek yerler arasında Kaplan Tepesi geliyor. Ben ziyaret ettiğim sırada burada restorasyon yapılıyordu. Bu tepe şehirdeki turistik yerlerden en yükseklerden bir tanesiymiş. Şekli bizim Galata Kulesi’ni andırıyor. Rivayete göre bir beyaz kaplan Kral Helü’nün aşağı kısımda bulunan mezarını korumak için bu tepeye çıkmıştır. Çinlilerin en çok ziyaret ettiği yerlerden bir tanesidir Kaplan Tepesi. Ayrıca girişteki tabelada Kaplan Tepesi üzerinde binlerce yıllık kayalara kazılarak yazılmış şiir ve yazıların olduğu yazıyordu.
Çılgın tasarım ‘Büyük Kanal’
Suzhou’daki ünlü bahçeleri gezdikten sonra diğer günümü Çin Seddin’den sonraki ülkedeki en büyük mühendislik harikalardan bir tanesi olan ‘Büyük Kanal’a ayırdım. Çin’de bulunan Sarı Nehri ve Yangtze Nehri arasında yapılan bu kanalın toplan uzunluğu 1776 km’dir. Şehrin tarihi kısmında bulunan bu kanalın yapımı M.Ö 5.yüzyıla kadar dayanıyormuş.Çılgın bir tasarım olan bu kanal güneyin (Şanghay,Suzhou)zengin tarım bölgelerinden gelen ürünleri kanal yardımıyla kuzeydeki (Pekin,Tianjin) gibi şehirlere ulaştırıyormuş.Zamanında Çin’deki şehirler arası ticaret taşımaları için çok önemli bir yollardan bir tanesiymiş. Kanal üzerinde tekne gezintileri buraya ziyarete gelen ziyaretçilerin ilk tercihleri arasında yer alıyor. Bu tekne gezileri Suzhou şehrinden başlayarak Wuxi şehrine kadar devam ediyor.Yarım saatlik bir tekne gezintisi için yaklaşık olarak 100 Yuan ücret ödemiştik. Ayrıca kanal etrafında geleneksel hediyelik eşyalar satan yerlerde mevcut.
‘İnsan köle değildir, para insanı köleleştirir’
Hediyelik eşya satan dükkanlardan birinde Çin tarım devrimini öven posterler vardı. Dikkatimi çeken bir posterde de: ‘İnsan köle değildir, para insanı köleleştirir.’ yazıyordu.
İlklerin kenti Suzhou
Türkiye’de seramik ve porselen deyince akla nasıl Kütahya geliyorsa, Çin’de de Suzhou kenti gelmektedir.Ülkede porselenin ve seramik kaplar ilk olarak Suzhou’da yapılmış.Toprağının seramik ve porselen yapımına uygun olduğu için burada bu endüstri bir hayli yaygın.Dünyanın heryerine Suzhou’dan yapılma seramik ve porselenler gönderiliyor.Şehrin çoğu yerinde bu seramik ürünleri satan mağazalardan bulmak mümkün.
Suzhou, ekonominin gözbebegi
Suzhou ayrıca sahip olduğu işlek limanı sayesinde Çin’deki ekonomik pastadan en çok yararlanan şehirler arasında bulunmaktadır. Suzhou demir ve çelik,bilişim,tekstil ürünleri dahil olmak üzere büyük bir ekonomik ve ticaret merkezi olup Jiangsu eyaletinin ikinci büyük şehridir. Bunun yanında şehir, Çin’deki en önemli İpek üretimine sahip yerlerden bir tanesi.
Kadınlar yeryerde
Çin’in çoğu şehrinde karşılaştığım gibi Suzhuoda’da kadınları hayatının her alanında görmek mümkün. Taksi şoföründen tutun, sokaklarda yerleri süpüren temizlik görevlisine kadar heryerde kadının söz sahibi olduğunu görüyoruz. Eğer Çin’e yolunuz düşerse, Şanghay’a hızlı trenle 25 dakika mesafede bulunan Suzhou’nun bahçelerini ve kanallarını görmeden gitmeyin derim.
Çin’den selamlar
Oktay ARSLAN
oktayyarslan@yahoo.com